မ်က္ကပ္မွန္မ်ား (သို႔) Contact lenses

Contact lens အိုင္ဒီယာကို (၁၅၀၈)ခုႏွစ္မွာ အီတလီလူမ်ိဳး Leonardo da Vinci ကစတင္ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ ပထမဆုံး မ်က္ကပ္မွန္ကို ဖန္သား(glass)နဲ႔ (၁၈၈၇)ခုႏွစ္မွာ စတင္ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက မ်က္ကပ္မွန္ဟာ မ်က္လုံးတျပင္လုံးကို ဖုံးေအာင္ တပ္ရတဲ့ပုံစံပါ။ မ်က္ကပ္မွန္ကို (၁၉၃၉)ခုႏွစ္မွာ ပလပ္စတစ္(plastic)နဲ႔ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး (၁၉၄၈)ခုႏွစ္မွာေတာ့ မ်က္ကပ္မွန္ကို မ်က္ဆံေနရာမွာပဲတပ္ဆင္ႏိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ေရွးတုန္းက မ်က္ကပ္မွန္ေလ.. အႀကီးႀကီးပဲေနာ္

မ်က္ကပ္မွန္ကို အဓိကအားျဖင့္ Hard နဲ႔ soft ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးခြဲထားပါတယ္။ Hard contact lens ဆိုလို႔ လန္႔မသြားနဲ႔ဦးေနာ္။ Hard ကိုအရင္က glass နဲ႔လုပ္ေပမယ့္ ခုခ်ိန္မွာ plastic နဲ႔ပဲ လုပ္ၿပီး က်ဳံ႕ႏိုင္ဆန္႔ႏိုင္ပါတယ္။ အားသာခ်က္က အၾကမ္းခံတယ္။ ျပဳလုပ္တဲ့ပစၥည္းေတြမွာ ေရမပါလို႔ သူကပိုၿပီး ၾကာၾကာခံတယ္။ အားနည္းခ်က္ကေတာ့ သိပ္ၿပီး သက္ေတာင့္သက္သာ မရွိတာပါ။ Soft contact lens ေတြက ေရပမာဏမ်ားမ်ားနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတယ္။ ပိုပါးတယ္။ ပိုၿပီးသက္ေတာင့္သက္သာရွိတယ္။ အၾကမ္းေတာ့ သိပ္မခံဘူး။

အဲ့လုိ မ်က္ဆံကို ႀကီးသြားေစတယ္..

ခုေနာက္ပိုင္းလူငယ္ေတြၾကားမွာ ေရပန္းစားေနတာကေတာ့ Circle lens ေတြပါ။ Circle lens ေတြက မ်က္ဆံကိုပိုႀကီးသြားေစေတာ့ ကေလးေလးလို ခ်စ္စရာအသြင္ျဖစ္သြားေစတယ္ေလ။ Circle lens ေတြကို America မွာ FDA က ေရာင္းခ်ခြင့္နဲ႔ တင္သြင္းခြင့္မျပဳေသးေပမယ့္ Korea တို႔ Japan တို႔မွာေတာ့ Regulate လုပ္ၿပီး ေရာင္းေနတာပါပဲ။ သူတို႔ Regulation က ခြင့္ျပဳတယ္ဆိုမွေတာ့ safe ျဖစ္လို႔ေနမွာေပါ့ေနာ္။ ရိုးရိုးမ်က္ကပ္မွန္ေတြနဲ႔ ဘာကြာလဲဆိုေတာ့ Circle lens ေတြက ရိုးရိုးမ်က္ကပ္မွန္ေတြေလာက္ ေအာက္ဆီဂ်င္မျဖတ္ႏိုင္ဘူး။ ဒီေတာ့ ရိုးရိုးမ်က္ကပ္မွန္ကို (၈)နာရီေလာက္၀တ္လို႔ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ Circle lens နဲ႔ဆို (၈)နာရီေလာက္ေနရင္ မ်က္လုံးေျခာက္ေျခာက္ႀကီး ခံစားရတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကန္ဒီသိသေလာက္က Circle lens နဲ႔ colored lens အခ်ိဳ႕ကို ကန္ဒီတို႔လို Cylinder အရမ္းမ်ားတဲ့သူေတြ တပ္လို႔မရဘူး။

ေလ့လာသူေတြရဲ႔ ေတြ႔ရွိခ်က္အရ မ်က္ကပ္မွန္သုံးသူအမ်ားစုဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ လုိက္နာသင့္တဲ့စည္းမ်ဥ္းေတြကို မလိုက္နာၾကပါဘူးတဲ့။ တကယ္ဆို လူ႔ခႏၶာကိုယ္မွာ မ်က္လုံးက အရမ္းအေရးပါတဲ့ အစိတ္အပိုင္းပဲေနာ္။ ဒီေတာ့ ပိုဂရုစိုက္သင့္တာေပါ့။ မ်က္ကပ္မွန္တပ္ေနၾကတဲ့သူေတြကေတာ့ ကန္ဒီေျပာမွာေတြ သိၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။ တပ္ဖို႔ရည္ရြယ္တဲ့သူေတြ ေနာက္ၿပီး Circle lens ေတြ Onlineက မွာ၀ယ္တပ္တဲ့သူေတြ မသိမွာစိုးလို႔ ေရးျပတာပါ။

(၁) သန္႔ရွင္းေရး

မ်က္ကပ္မွန္မတပ္ခင္ လက္ကိုအရင္ေဆးပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ မ်က္ႏွာကိုဘာမွမလိမ္းခင္တပ္တာအေကာင္းဆုံးပါ။ မ်က္ကပ္မွန္ကို အလွတပ္တဲ့သူေတြအတြက္ေျပာတာပါ။ မိတ္ကပ္ေတြဘာေတြလိမ္းၿပီးမွတပ္ရင္ Eye makeup ေတြ အခန္႔မသင့္ရင္ မ်က္လုံးထဲ ၀င္ႏိုင္တယ္ေလ။ တကယ္မ်က္စိမေကာင္းတဲ့သူေတြကေတာ့ ဘာမွမလုပ္ခင္ပဲ တပ္ၾကတာပါ။ မတပ္ရင္ ျမင္မွမျမင္ၾကတာ။ မ်က္ကပ္မွန္ခၽြတ္တဲ့ အခါက်ရင္ မ်က္ႏွာမသစ္ခင္ အရင္ခၽြတ္ပါေနာ္။ ခၽြတ္ၿပီးသား မ်က္ကပ္မွန္ကို မ်က္ကပ္မွန္ေဆးတဲ့ solution ေလးနည္းနည္းထည့္ၿပီး လက္ေပၚမွာ အရင္ပြတ္ၿပီးမွ ဗူးထဲျပန္ထည့္ပါ။ ဗူးထဲကိုလည္း solution အသစ္ျပန္ထည့္ပါ။ မ်က္ကပ္မွန္ကို အလွတပ္တဲ့သူေတြအမ်ားစုျဖစ္တတ္တာက မ်က္ကပ္မွန္ထည့္သိမ္းထားတဲ့ဗူးထဲက solution ကို ပုံမွန္မလဲတာပါ။ တပတ္တခါေတာ့ solution ပုံမွန္လဲေပးပါေနာ္။

(၂) မွန္ကန္တဲ့အေနအထားနဲ႔ တပ္ပါ

မ်က္ကပ္မွန္ ေျပာင္းျပန္ႀကီး တပ္ထားရင္ ၾကည့္ရတာ မေကာင္းသလို မ်က္လုံးထဲမွာ ခိုးလိုးခုလုႀကီးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ "ပ" ေစာက္ပုံ ခုံးေနတဲ့အေနအထားက မွန္ကန္တဲ့အေနအထားပါ။ ဘယ္လုိတပ္လဲဆိုတာေတာ့ ေျပာျပလို႔လည္း မရေတာ့ မေျပာျပေတာ့ပါဘူး။ မ်က္လုံးကို ညင္ညင္သာသာေလးေတာ့ လုပ္ပါေနာ္။ စစတပ္ခ်င္းပဲ အခက္ေတြ႔တာပါ။ အေလ့အက်င့္ရသြားရင္ ဘာမွမခက္ဘူး။ ကန္ဒီမ်က္ကပ္မွန္ စတပ္တုန္းကဆို အဲ့ဒါေလးမ်က္လုံထဲ၀င္ဖို႔ကို ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာတပ္ရတာ။ ခၽြတ္ရင္လည္း အၾကာႀကီးပဲ။ ခုဆို ေအးေဆးျဖစ္သြားၿပီ :)

(၃) မ်က္ကပ္မွန္ကို ပုံမွန္လဲပါ

မ်က္ကပ္မွန္တခ်ိဳ႕က တစ္ႏွစ္ခံတယ္။ တခ်ဳိ႕က တစ္လခံတယ္။ ကိုယ့္မ်က္ကပ္မွန္ သက္တမ္းကုန္တဲ့အခ်ိန္ေရာက္ရင္ အသစ္လဲေပးပါ။ Expire ျဖစ္ေနတာႀကီး ဆက္မတပ္ပါနဲ႔ေနာ္။ ေစ်းႏႈန္းကေတာ့ ပါ၀ါ၊ Cylinder ကိုလိုက္ၿပီးကြာတယ္။ Cylinder ကေစ်းပိုႀကီးတယ္။ မ်က္ကပ္မွန္အသစ္ကို သူ႔ဗူးထဲကထုတ္ၿပီးရင္ မ်က္ကပ္မွန္စိမ္တဲ့ solution နဲ႔ အနည္းဆုံး (၈)နာရီ အရင္စိမ္ၿပီးမွ စတပ္ပါ။ ဗူးအသစ္ထဲက solution မွာ preservative ေတြပါလုိ႔ ခ်က္ခ်င္းမတပ္သင့္ပါဘူး။ မ်က္ကပ္မွန္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ေရနဲ႔မေဆးနဲ႔ေနာ္။ ေရထဲမွာ bacteria ေတြပါလာႏိုင္တယ္။ သူ႔ solution နဲ႔သူေဆးပါ။

(၄) Contact lens solution ကုိ ပုံမွန္၀ယ္ပါ

Solution တစ္ဗူးဟာ ဖြင့္တဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး (၃)လ ပဲခံပါတယ္။ (၃)လျပည့္ရင္ အသစ္လဲေပးပါ။ မ်က္ကပ္မွန္ပုံမွန္တပ္တဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ အဲ့ဒီတစ္ဗူးက (၃)လေနရင္ ကုန္ပါတယ္။ ပုံမွန္မတပ္တဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ ဂရုစိုက္ၿပီးလဲေပးပါေနာ္။ မ်က္လုံးေျခာက္တတ္လုိ႔ မ်က္စဥ္းသုံးေလ့ရွိရင္လည္း ဂရုစိုက္လဲေပးပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ မ်က္စဥ္းေတြက ဖြင့္တဲ့ရက္ကစၿပီး (၁)လ ပဲခံပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ (၂)လခံတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဗူးေပၚကစာကို ေသခ်ာဖတ္ပါေနာ္။ မ်က္စဥ္းဗူးေပၚမွာေရးထားတဲ့ Expiry date ကိုမယူရဘူးေနာ္။ အဲ့ဒါက ဗူးမဖြင့္ရင္ ခံမယ့္ date ကိုေျပာတာ။

(၅) ကိုယ့္ Limit ကိုယ္သိပါ

လူတေယာက္နဲ႔ တေယာက္ မ်က္ကပ္မွန္နဲ႔ ေနႏိုင္တဲ့ အခ်ိန္ခ်င္းမတူပါဘူး။ တခ်ိဳ႕လူေတြက တေနကုန္တပ္ထားလည္း ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ၆ နာရီေလာက္ဆို မ်က္လုံးေျခာက္ၿပီး ေနရခက္လာတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြက ကိုယ့္မ်က္လုံးရဲ႔ ခံႏိုင္ရည္နဲ႔ဆိုင္သလို ပါ၀ါ၊ Cylinder ကြာတာနဲ႔လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ Cylinder မ်ားတဲ့သူေတြက Power တပ္တဲ့သူေတြေလာက္ မ်က္ကပ္မွန္ၾကာၾကာ မတပ္ႏိုင္ၾကဘူး။ ကန္ဒီဆို Cylinder က 350 ေလာက္ရွိတယ္။ မ်က္ကပ္မွန္ကို အလြန္ဆုံး (၅)နာရီပဲ တပ္ႏိုင္တယ္။ မ်က္ကပ္မွန္ကိုခ်ည္း အားကိုးလို႔မရဘူး။ ကန္ဒီလည္း အျပင္သြားမွ တပ္တာပါ။ အိမ္မွာ မ်က္မွန္ပဲတပ္တာ။ ၾကံဳတုန္းေလး ေျပာျပလိုက္ဦးမယ္။ ကန္ဒီမ်က္ကပ္မွန္ စလုပ္တုန္းက မ်က္စိလည္း စစ္ေတာ့ ပါ၀ါ အေျပာင္းအလဲရွိတယ္တဲ့။ ကန္ဒီကမ်က္ကပ္မွန္လည္း လုပ္မယ္.. မ်က္မွန္ကိုလည္း မွန္ျပန္လဲမယ္ေပါ့။ အဲ့ဆိုင္မွာ မွန္လဲဖို႔ အခက္အခဲရွိေနတယ္။ ဘာလို႔လဲေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ ဒါနဲ႔ အေရာင္းေကာင္တာကအစ္မက မ်က္ကပ္မွန္ရွိေနၿပီပဲတဲ့ မ်က္မွန္က မလိုေတာ့ပါဘူးတဲ့။ သူတို႔ေျပာတာယုံၿပီးေတာ့ မ်က္မွန္ကိုေတာ့ မပစ္လိုက္ၾကပါနဲ႔ေနာ္။ တကယ္တမ္း မ်က္ကပ္မွန္က အၾကာႀကီးတပ္ႏိုင္တာမဟုတ္ဘူး။

(၆) သတိထားသင့္ေသာအရာမ်ား

ဘယ္ေလာက္အိပ္ငိုက္ငိုက္ မ်က္ကပ္မွန္ေလးေတာ့ ခၽြတ္ၿပီးမွ အိပ္ပါေနာ္။ ခရီးသြားရင္ မ်က္မွန္ေလးပဲ တပ္သြားေပါ့။ မီးဖိုနား အပူနားသြားရင္လည္း ဂရုစိုက္ပါ။ ဟိုတေလာကပဲ ေဖ့ဘြတ္မွာ ေတြ႕လုိက္ေသးတယ္ မ်က္ကပ္မွန္တပ္ၿပီး မီးဖိုနားသြားလို႔ ေဆးရုံေရာက္သြားတာေလ။ Plastic က မီးဖုိကအပူနဲ႔ဆိုေတာ့ အရည္ေပ်ာ္တာ ထင္တာပဲ။ ေၾကာက္ေတာ့ ေၾကာက္စရာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဂရုစိုက္ရင္ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူးေနာ္။

**********************************

ဒီပိုစ့္ကို ေရးမယ္ဆိုၿပီး ေျပာထားတာေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီ။ ခုမွပဲ ေရးျဖစ္ေတာ့တယ္။ ဒါမ်ိဳးပုံစံေရးဖို႔က်ေတာ့ စာေတြလုိက္ဖတ္ရတယ္ေလ။ ခုလုိ ေက်ာင္းပိတ္လို႔ နည္းနည္းအားေနမွပဲ စာေတြလိုက္ဖတ္ႏိုင္တာဆုိေတာ့ ခုမွပဲ ေရးျဖစ္ေတာ့တယ္ Sorry :P